www.toonfestival.nl

www.christinakubisch.de

Onderstaand een artikel over Christina Kubisch in het Haarlems Dagblad over de elektrische wandeling die zij heeft uitgezet door Haarlem. Met een koptelefoon loop je rond en kun je de (elektro)magnetische straling horen die detectiepoortjes, veiligheidssystemen etc etc waarnemen.

Je kijkt op een hele andere manier tegen een stad aan. Zoals Christina zegt: “waar de macht en het geld zit, zitten de meeste vibraties”. Zij bedoelt de magnetische stralen die ze opvangt en omzet in geluid. Maar je kunt het natuurlijk ook ruimer zien (wat zij waarschijnlijk ook doet, maar waar zij zich niet over uit laat).

Een bijkomstigheid is, dat je ook kunt nagaan welke detectiepoortjes het niet doen. Dus zelfs voor winkeldieven een heel geschikt kunstproject. Zo zie je maar; kunst en wetenschap…..
In de galerie zijn gecomprimeerd in een installatie van veel blauw draad de opnames van vorige stadwandelingen te horen: Tokio, Parijs, Londen, Bratislava, Berlijn, Oxford, Madrid en Taipei.
Morgen en overmorgen nog te horen bij deSchoneKunsten|galerie van 12.00 tot 17.00 uur
Meer informatie op www.toonfestival.nl
Met groet, Mirjam Kruijswijk
(met dank aan Theo Ploeg voor het artikel)

Christina Kubisch ontsluit de verborgen soundtrack van Haarlem
Prachtige stad, Haarlem. Oké, zoveel te horen als in een wereldstad als Tokio is er niet, maar met een hoofdtelefoon op haar hoofd heeft Christina Kubisch toch heel wat aparte geluiden ontdekt. En dan is er nog dat prachtige Teylers Museum. “Daar staan echt geweldige klankinstallaties uit de zeventiende eeuw. Wat onderzoekers in die tijd intuïtief aanvoelden, kunnen we nu hoorbaar en zichtbaar maken.”
door Theo Ploeg (Haarlems Dagblad, zaterdag 1 april 2006)

Laat het geluid voor het Teylers Museum nu net erg onaangenaam zijn. Christina Kubisch (geboren in 1948 te Bremen) trekt er een vies gezicht bij. Op haar hoofd een megahoofdtelefoon. Zo eentje als bekende dj’s dragen. Alleen dan wat dikker. Moet wel, want het ding heeft elektronica in zich waarmee geluid van elektromagnetische aard te horen is. En dat geluid klinkt voor Teylers heel erg schril en hoog. “Vast het beveiligingssysteem”, weet Kubisch. Even daarvoor danste de Duitse kunstenaar nog vrolijk rond voor het centrumfiliaal van HEMA. Hier klinkt de wirwar van geluid vrolijk, pulserend en ritmisch. Alsof je op een kunstzinnig technofeest bent.

Met de hoofdtelefoon van Kubisch verandert het stille Haarlem in een stad met een drukte van jewelste. Beveiligingssystemen, verkeerssystemen, draadloos internet. Plotseling is het allemaal te horen. Het is een wereld die Kubisch met haar ‘Elektrische Wandeling’ ontsluit. Dergelijke wandelingen organiseerde ze de afgelopen drie jaar reeds in steden als Keulen, Wenen en Londen. De eerste Elektrische Wandeling in Nederland organiseert Kubisch ter ere van de zevende editie van het Toon Festival in Haarlem. Gefascineerd door elektromagnetische klanken is ze al sinds de jaren zeventig. Haar eerste installatie gebaseerd op magnetische inductie bouwde ze in 1980. Een lastige tijd, herinnert Kubisch zich. “De muziekwereld zei dat het geen muziek was, de kunstwereld dat het geen kunst was. Het begrip klankkunst bestond nog niet. In ben zelf onderdeel van de geschiedenis van dat genre geworden.” Kubisch - die zelf muziek, schilderen en compositie in achtereenvolgens Stuttgart, Hamburg, Milan en Zürich – was aangewezen op kleine, particuliere initiatieven om haar kunst te laten zien en horen. “Eigenlijk een beetje in het geheim”, lacht ze. Reden voor Kubisch om er mee te stoppen. Tot ze begin jaren negentig weer eens haar oude hoofdtelefoon opzette en als allerlei geluiden hoorde. Dat verbaasde Kubisch, maar gaf tevens een nieuwe impuls aan haar werk. “Vroeger moest ik de geluidsbronnen zelf ook bouwen om iets te kunnen horen op mijn hoofdtelefoon, nu niet meer.”
Sindsdien reist ze stad en land af om de magnetische soundtrack van de omgeving te ontsluiten. “Elke omgeving klinkt anders!”, vertelt Kubisch opgewonden. “Ook ver weg van de bewoonde wereld, in de natuur. Dan is alles stil, tot je je koptelefoon opzet.” Zoveel als in de stad hoor je er niet. Daar kan het echt een kakofonie van geluiden zijn, ondervond Kubisch. Zeker in Aziatische steden. In Tokio viel het haar zelfs zwaar haar hoofdtelefoon op te houden. Zo overweldigend was de ervaring. In vergelijking met dergelijke steden, is het in Haarlem heel erg rustig. Ook met speciale hoofdtelefoon. “Het is een oude stad met weinig geluidsmog. Dat maakt de stad niet minder interessant. Het is alleen lastiger om een geluiden te vinden. Er is hier ook geen metro. Soms rijd ik daarin uren rond. Met mijn hoofdtelefoon op. Zo mooi klinkt het dan. Hier zijn de geluiden subtieler, rustiger. Hier is natuurlijk geen metro. Ondergronds hoor je altijd ontzettend veel interessante geluiden. Dat maakt het een flinke uitdaging om een route uit te stippelen door de stad.”

Een route met prettige én vervelende geluiden. Niet alleen om dat laatste zal de route van Kubisch vast en zeker het Teylers Museum aan doen. Hier staan immers de installaties van haar voorgangers ten toon gesteld. Enthousiast graait Kubisch naar het boek dat ze eerder op de middag bij het museum kocht en bladert het razendsnel door. “Ze hebben daar geweldige dingen met klank. Het hele systeem waarmee ik werk wordt er eigenlijk uitgelegd. Dat is toch te gek? In de zeventiende en achttiende eeuw is de basis gelegd voor wat ik doe. Nu zijn we pas in staat om het echt hoorbaar én zichtbaar te maken.” Ook op papier zien de elektromagnetische klanken er prachtig uit, vindt Kubisch. “Heel anders dan andere geluiden. Ze hebben vreemde, complexe vormen.” Of al dat onzichtbare geluid niet schadelijk is? Kubisch weet het niet, al spreekt ze zelf van geluidsmog. “Maar die term is niet negatief of positief bedoeld. Ik wil geen waardeoordeel geven. Al vind ik bepaalde klanken natuurlijk mooi en andere lelijk. Het oordelen laat ik liever over aan de mensen die met mijn koftelefoon op de stad in trekken. De ervaring is zo intensief dat mensen er altijd op reageren.”

Toon Festival editie 7

Dinsdag 4 tot en met zondag 9 april

Diverse locaties Haarlem


Exposerende kunstenaar(s):